bij het scheepvaartmuseum

bij het scheepvaartmuseum
Als schipper van het V.O.C. schip de Amsterdam

donderdag 27 april 2017

Hij die reist, kan verhalen vertellen... 5


Een nieuw verhaal uit de periode september 1976 - februari 1977 in vijf afleveringen.

Deel 5 van 5 - Daar gaat zij, The Good Old Lady!



Blue Marleen


Midden januari 1977 hadden we de eerste echte gegadigde voor de Blue Marleen. Men moest haar nemen in de toestand waarin zij zich thans bevond onder Klasse Bureau Veritas. Zo liggend in het water mocht ik haar laatste werfrapport van twee jaar geleden laten zien. Een proefvaart was ook mogelijk. Metingen mocht men ook doen.
 
 


Half februari streek ik de Nederlandse vlag en vertrok zij onder de naam Jan Carolus met als thuishaven Surabaya.
Aan een Nederlander verkocht die daar een handelskantoor had. Zijn bemanning voer het schip naar Surabaya. Voor ons een afscheidsborrel in de Tiki bar.
'Zien we jullie nog eens terug?' werd er gevraagd.
British Airways bracht ons na 60 uur met de nodige overstappen op Heraklion - Kreta.

 
Het oude huisje van Kok Nol en Moppie Tol


Epiloog
Het toerisme en de vraag naar Fast Foods and Coca Cola luidde het einde in van een eilandengroep waar de bevolking in een paradijs had geleefd, dit zouden we constateren bij ons volgende bezoek.
In 2013 las ik in een medisch blad dat er een grote toename was van diabetici onder de oorspronkelijke bevolking.
Leve de vooruitgang, vooral als ze je een poot moeten amputeren door suikerziekte!



Het groeiende probleem
 


De volgende blog: 'Even bijpraten op Kreta bij de ouders van Hilary '.


Recht zo die gaat!
F.L..Woodleg
 
 
 

donderdag 20 april 2017

Hij die reist, kan verhalen vertellen... 4


Een nieuw verhaal uit de periode september 1976 - februari 1977 in vijf afleveringen.
Deel 4 van 5 - Ankerwacht

Janna had van Rob en Pia de mogelijkheid gekregen om gelijk met ons weer terug te reizen. Corry was haar tijdelijke vervanger bij De Druif. Maar uiterlijk eind maart moesten we ons weer melden op het Rapenburgplein. Tijd voor Rob en Pia om weer naar Zandvoort te gaan.
Of wij met ons drieën de komende tijd de Blue Marleen wilden onderhouden/bewaken dan waren alle reiskosten voor de terugreis voor Gruno. De meiden kregen dan geen gage maar ze hadden vrij voeding met verblijf. Er hadden zich al aspirant kopers/kijkers gemeld via kantoor Sherman. Al was ze dan niet meer geschikt voor lading op pallets of containers, voor stukgoed lag ze nog steeds goed in de markt in dit gebied van de Grote Oceaan met al haar eilanden. Ze had een geweldige bunkercapaciteit voor een klein schip.

De meiden hadden de kombuis met pantry een goede schoonmaakbeurt gegeven en opgefrist met een verfje. Elke vrijdag na de koffie startte een van ons de dekwaspomp, dan was het soppen en dekwassen. Zo gaven we de Marleen dan haar opfrisbeurt, hierna afspoelen met zoet water. Elke veertien dagen de waterboot langszij om ons van drinkwater te voorzien, vaak stond Wilde Bill aan het roer. Kok Nol meldde zich regelmatig op de vrijdag om ons te helpen bij het soppen, hij had dan z'n vrije dag. Tegen de avond stond er een bbq op het strand, deze werd verzorgd door Moppie Tol en haar familie.
Bram met zijn Mammie Tol en Jampie met Betsie Tol zorgden voor de consumpties. Mieppie Tol met de meiden voor de salade.


Fiji bier
 

Markt Suva
 

De familie van Moppie Tol, onder leiding van haar moeder, deed de verse groente- en fruithandel voor de schepen die Suva aandeden. Deze werden weer geleverd door Wilde Bill z'n vrouw Cora Tol, vers van de plantage. Suva was een belangrijke aanloophaven geworden voor passagiersschepen. Vroeg in de morgen meerden zij aan en in de loop van de middag werden de trossen weer losgegooid. Kok Nol had samen met zijn Moppie Tol een luxe Bakkerij met tearoom. Hij bakte dagelijks verse luxe broodjes en koekjes. Iedere avond bracht hij wat over was aan boord.
 

Luxe broodjes


Sambal kroket
 
 
De meiden gingen zich zorgen maken: 'Passen wij straks nog wel in onze reiskleding als wij hier vandaan gaan?'
'Willen jullie dan wel terug?' vroeg Kok Nol.
Een enkele keer nam Kok Nol een oud bemanningslid mee. We dronken dan een biertje met hen. Ondertussen verhalen ophalen over 'The Good Old Days'. Maar geen van hen miste Nederland.
De meiden vroegen mij op een keer: 'Had jij hier niet willen blijven Peter?'
'Nee,' kon ik met een gerust hart zeggen, ik had me in laten schrijven bij de Zeevaartschool van het Zeemanshuis, anders zou ik nooit de baas mogen spelen op een schip. Maar ook ben ik meer een mens die graag in een klimaat wil leven waar echte seizoenen zijn. Altijd zomer zou me futloos maken.
Maar er was uiteraard meer in die tijd (1969). Een donkerharige chick in het Engelse leger. Een blonde Lady Bartender met een Overijsselse tongval in een bruin café te Amsterdam. Deze levenswijze heeft mijn studie wel met een jaar verlengd, niet dat ik het erg vond.
De meiden werden zo nu en dan opgehaald door meneer Sherman, hij trakteerde hen dan op een autoritje over het eiland. Zij hem op een koel biertje aan boord.
 
Bram en Jampie, de machinisten van de heenreis, runden een reparatie-/taxibedrijf. Als de Blue Marleen nu moest varen zou een van deze twee de machinist zijn. De matroos voorman uit mijn tijd had na mijn vertrek in 1969 het stuurmanschap overgenomen. Hij wilde ook wel de laatste reis meemaken. Nu werkte hij met de beide andere matrozen in de haven.
 
 
De nieuwe haven van Suva

 
Op nieuwjaarsdag was er een zeilboot bij ons in de baai voor anker gekomen. De Vega van David McTaggart (1932 - 2001). Hij deed actie voor Greenpeace met zijn schip. Het wachten was op nog enkele bemanningsleden. Kok Nol voorzag hen van proviand. Wij vulden zijn brandstoftank bij, zodat hij half januari goed verzorgd naar Frans Polynesië* kon vertrekken.

 
Bemanning van de Vega
 

* Frankrijk deed in dit gebied van de Stille Oceaan 210 kernproeven tussen 1966 - 1996.
 
Volgende week het laatste verhaal uit deze periode: Daar gaat zij, The Good Old Lady. 

Recht zo die gaat!
F.L..Woodleg
 
 
 

 

donderdag 13 april 2017

Hij die reist, kan verhalen vertellen... 3


Een nieuw verhaal uit de periode september 1976 - februari 1977 in vijf afleveringen.
Deel 3 van 5 - Ten anker met 'No bra'




Een paar dagen voor kerst kreeg de Blue Marleen de laatste orders van kantoor Sherman. Na lossing bij de sugar mill naar Suva, daar ankeren. In de namiddag van 24 december viel het anker in de mooie kleine beschutte baai van Lavi, welke eigenlijk alleen door de lokale bevolking en jachtschippers werd gebruikt. Bill had mij op deze baai geattendeerd.
Hier mocht zij wachten op een koper.
 
 
Aanloop Suva


Een beetje verkleurd, maar toch Lavi bay
 
 
De bemanning ging de feestdagen thuis doorbrengen. Hilary en ik waren vanaf nu de wachtslieden. Rustige feestdagen onder de tropenzon, het was hier nu hoogzomer*.
Kok Nol had voor ons een tropische salade gemaakt. Zo nu en dan een duik vanaf de brugvleugel, een rondje zwemmen om het schip en zo werd het vanzelf 1977.
Bram en Jampie gingen op mijn verzoek een vlot maken, hierop kon de gangway, ook wel loopplank genoemd, rusten, dan hoefde ik niet langs de loodsladder aan boord te klimmen.
Het vlot hadden zij groot genoeg gemaakt om er de door mij bestelde bultzakken op te leggen. Ze waren door kennissen van Moppie Tol gemaakt. Deze bultzakken waren opgevuld met zeegras gemengd met een heerlijk ruikend kruid. Dit had men ook in de kussens gedaan. Wij legden ons daar dan ten rusten op (een kapitein rust, hij slaapt niet) als het te benauwd werd in de accommodatie, het schip had geen airco. We hadden nu de mogelijkheid om ons vanaf de bultzak het water in te laten rollen.
Janna zou het zeker praktisch vinden, zo kon zij haar dagelijkse baantjes trekken. Normaal deed ze dit in het sportfondsenbad in Oost als zij er de tijd voor had.
Als vervoermiddel hadden we brommers ter beschikking gekregen van de 'Bram and Jampie Taxi Ltd'. Het werkbootje werd ons pontje naar de wal. Bij een bezoek aan de stad altijd even langs de Tikki Bar voor een Kava gemaakt van gemalen Kava wortel.
Men drinkt deze uit een kokosnoot. Als ze leeg is laat je een harde boer en zegt 'Bula'. Als je er meer dan twee neemt is het wijselijk om je brommer te laten staan. De lokale dekbemanning zette na de kerstdagen de ruimen nog in de verf, het MK personeel poetste de hoofdmoter nog een keer extra op. Toen de klussen klaar waren werd de bemanning afgemonsterd, uitbetaald met een klein afscheidsfeestje op het strand. Met een kater in mijn lijf ging ik de volgende dag kantoor Amsterdam bellen.
 
Ik kreeg mijn orders van de afdeling ‘Sale and Purchase’: 'Kapitein, als er bezichtigingen komen krijgt u een telex via Sherman, zij blijven het agentschap doen. Geen bezoekers aan boord laten die zich niet via ons of Sherman gemeld hebben. Zorg dat de officiële scheepspapieren tijdelijk bij Sherman in de kluis komen te liggen.'
Wij vonden het te warm om de appelflap met oliebol te bakken op oudejaarsdag.
Dinsdag vier januari arriveerde Janna, we haalden haar af van het vliegveld. Hilary in haar sarong, ik in mijn galabieh.
'Jullie zien eruit of jullie zo uit een film komen met jullie bruin verbrande koppen. Word ik nu de blanke slavin?' zei Janna.
'Een mooie rol voor jou Janna, ik ben je Meester.'
'Dat zou Pietje wel willen, maar hij gaat nu eerst een taxi aanroepen,' zei Hilary met dreigende stem, 'daar staat er een in de kleuren van de 'Bram and Jampie Taxi Ltd' en je gaat met ons mee aan boord.'
Na twee biertjes en een douche ging dan eindelijk Janna haar reiskoffer open.
Ze had de kerstpost bij zich en veel lekkers. Pepernoten, de doos bonbons van Dikker en Thijs en natuurlijk de rumbonen.
'De pepernoten heb je natuurlijk weer van Rode Sjaan en Blonde Aal. Zij waren met oud en nieuw in De Druif.'
'Als we terug zijn in Nederland vraag je Sjaan en Aal maar een keer mee Schipper als we naar Giethoorn gaan.
Vind je ook niet Hilary?' zei Janna.
'Er is altijd een bedstee leeg als we er met ons drieën zijn,' was mijn antwoord.
 
 
Twee maanden onder de tropenzon
 
 
Hilary ging de volgende dag met Janna een bezoek brengen aan de markt om er met haar een paar sarongs te kopen.
'Deze kleding zal je bevalen,' zei ze, 'we gaan er voor naar Wippie Tol, een zus van Moppie Tol, je krijgt ze van de schipper.'
 
 


 
Janna kreeg uitleg aan dek hoe de sarong moest worden omgedaan, ik keek toe.
'Heerlijk zonder bh,' zei Janna.
'Wij zijn eigenlijk gek om bij thuiskomst weer een bh te gaan dragen,' antwoordde Hilary.
Janna maakte nog een opmerking: 'De sarong is een pracht manier om ons fruit in te pakken Peter.'
Mijn antwoord: 'Met één hand haal ik het fruit uit de verpakking.'
'Ik ga mee met Hilary haar nieuwe leefwijze, weg met de bh! Bij terugkomst in Nederland ga ik een actiegroep oprichten: “No Bra, No Problem” **
 
'Ik neem de taak op me van controleur op echtheid van de mammo.' De komende dagen werden door mij gebruikt om een logo te ontwerpen.
 

 
 
  
Vijf dagen onder de tropenzon
 
 
Toen we na ons middagdutje in de schaduw onder de brugvleugel zaten nam Hilary het woord: 'Er is nog iets Janna.
Elke donderdagmiddag komt Mieppie Tol, een vriendin van Moppie Tol, daar waar onze brommers staan. Wij gaan er naartoe in ons blootje in het werkbootje. Mieppie Tol geeft ons daar een zand scrub behandeling voor onze huid, daar zul je van genieten. Dit doet ze daar ter plaatse met zand van het strand. Daarna spoelt ze je af in zee, opdrogen en dan een massagebehandeling met een heerlijke ruikende olie. Vijf dollar per persoon uit de geldbuidel van onze Laurence of Arabia.'
'Oh, vandaar die vijf dollarbiljetten! De bank had er veertig voor je Peter, ze zitten nog in m'n rugzak,' zei Janna.
Hilary ging verder: 'Tegen 't donker worden komt Mieppie Tol terug aan boord met een heerlijke fruitsalade. Ze blijft de nacht over aan boord.'
'Nu iets geheel anders Janna,' zei Hilary, 'Wilde Bill bracht enkele dagen geleden een nieuw soort fruit voor onze Schipper, Durian, een hemels fruit noemde hij het. Het kistje staat op het sloependek. Als de wind van daaruit naar de midscheeps waait ruik je die dingen hier. Het wordt een verboden vrucht voor hem.' Ze liepen beiden naar het achterschip. Even later hoorde ik een plons.
 
 
Durians
 
 
* Tijdens hoogzomer op het zuidelijk halfrond staat de zon in punt Steenbok (21/12), het meest zuidelijk vanaf de evenaar. Op het Rapenbrugplein was het winter.
** De actie groep “No Bra, No Problem”  is na een aantal jaren slapende gegaan. Toen ik de meiden, nu dames van begin 70 mailde dat ik over deze periode ging schrijven gaf Hilary als antwoord dat zij de ordner met de statuten, het briefpapier met logo en de ledenlijst nog in haar bezit heeft.
Dus dames die mijn blog volgen: Pakken wij dit weer op? Het woord is aan jullie :-)))
1 x per jaar op 2 september een bijeenkomst op het naaktstrand van Zandvoort bij Adam en Eva, 5 minuten lopen vanaf het einde van de Zuid Boulevard.
 
Het volgende deel 4 - Ankerwacht 



Recht zo die gaat!

F.L..Woodleg

 
 
 



donderdag 6 april 2017

Hij die reist, kan verhalen vertellen... 2


Een nieuw verhaal uit de periode september 1976 - februari 1977 in vijf afleveringen.
Deel 2 van 5 - Suva 



Vlag van Fiji


Kapitein Wilde Bill (blog Moppie Tol 1968) had zeven jaar met de Blue Marleen  in de Archipel gevaren, in oktober 1970 had hij de onafhankelijkheid meegemaakt met de daarbij behorende feesten. De gehele bemanning die in september 1968 met de Blue Marleen  de reis naar de Fiji had ondernomen woonde en werkte daar nu, behalve Pietje de Stuurman (ik dus) uit die tijd.
Maar de Blue Marleen  had het moeten afleggen tegen het opkomende ladingaanbod op pallets met de container in haar kielzog. Haar tussendekken waren voor dit ladingaanbod na 20 jaar een probleem geworden. Na de feestdagen ging een oud bevoorradingsschip de aanvoer van het suikerriet naar de fabriek doen. Niets meer in de ruimen, alles aan dek, snel laden en lossen, ook hier was het 'time is money' geworden. De geraffineerde suiker ging bij de fabriek in zakken van 50 kg.
Gelijk de container in, deze werden dan per vrachtauto naar de haven gereden.
Van daaruit werden ze verscheept naar Brisbane en hier gold 'more export, more money'. Dat een aantal lokale zeelieden van de Blue Marleen  werkeloos was geworden was weer een ander probleem voor een ander loket.
Wij zagen enkelen van hen later achter bbq karretjes staan op drukke punten in de stad. De kok van nu had een baan gekregen in de bakkerij van Kok Nol, de kok van toen.



Oud Suva met de Kahana.
De aflosser van de Blue Marleen.
Foto Paul.


Fiji harbour 1969
 

 
Wilde Bill had per 1 januari 1977 de aanstelling havenmeester/loods gekregen voor de haven van Suva. De nieuwe loodsboot had ook bemanning nodig, ook daar zag ik enkele oud bekenden van de Blue Marleen  op terug.
Suva was de doorvoerhaven geworden van de Archipel. Vanuit hier ging het in lokale vrachtscheepjes, de firma Sherman had hier de gehele regie over.
 


De vooruitgang in de haven van Suva.
Foto Paul.


Hierna volgt aflevering 3: Ten anker en hoe een actiegroep ontstaat.


Recht zo die gaat!
F.L..Woodleg