bij het scheepvaartmuseum

bij het scheepvaartmuseum
Als schipper van het V.O.C. schip de Amsterdam

donderdag 30 maart 2017

Hij die reist, kan verhalen vertellen... 1

 
Een nieuw verhaal uit de periode september 1976 - februari 1977 in vijf afleveringen.
Deel 1 van 5 - Giethoorn
 
 
 

 
Begin september was weer de drukke periode, paviljoen ‘Meijer aan Zee’ werd afgebroken. Firma Paap kwam deze opladen voor een plaats in de winterstalling. Rob en ik waren blij met de aanwijzingen van Pa Meijer, evenals met de helpende handen van Corry en Hilary, zij hielpen waar het nodig was.
Paviljoen naar de stalling, wij naar Café het Kopertje, hét 'Praathuis' voor de Zandvoortse horeca, voor onze saté met een kleintje pils. Bij thuiskomst een quick douche voor Rob. Pia zat al naast de reiskoffer, de tickets voor Lanzarote lagen op tafel. Janna bracht ze naar Schiphol, een groet en een fijne tijd, verlies je retourkaartje niet. Als zij weer terug zouden zijn mochten wij weer even op verhaal komen in Giethoorn. Ik verlangde naar de nostalgie met daarbij de bedstee.
Vier weken rust, alleen het gekwaak van eenden en om toerbeurt naar Boer Smit voor de pul melk en naar Dientje met Harm voor de boodschappen.


 
 

Mijn vast omlijnde taak in de jachthut was s’ochtends de kachel aanmaken, water aan de kook brengen voor de koffie, ontbijtkoek snijden en dik boter erop om de buiken in model te houden. Dit alles werd geserveerd in de lovestee, dan mocht ik er weer terug in. De warme avondhap was ook een onderdeel van mijn taak.
Vaak werd het een stamppot met een vers stuk worst of spek afkomstig van de clandestiene slacht van Jans Bokking, evenals zijn clandestiene distilleerderij. Als hij zure zult of balkenbrij had gemaakt bracht hij altijd iets voor Janna en mij. Hilary nam dan maar een snee brood met jam. Als Jans iets bracht bleef hij vaak eten. Dit waren dan van die avonden dat Hilary en ik onze avonturen vertelden bij een snorrende houtkachel onder het genot van koffie met de scheut brandewijn. Wat genoot die man van onze belevenissen, Hilary in haar tijd bij de RAMC*, Janna met verhalen van aan de bar, mijn verhalen uit de havenkwartieren.
Als hij rond de klok van elven in het donker weg punterde zei hij steevast: "Ik had niet naar mijn ouders moeten luisteren".

De dames uit Vlissingen arriveerden in het midden van de maand oktober, ze hadden nieuws! Hotel 'De Leugenaar' stond in de verkoop. Vijftien jaar geleden hadden zij het overgenomen van een tante van Jopie, meer personeel was financieel niet veroorloofd.
'Voor een dergelijk klein hotel moet je jong zijn,' zei Jopie. Ze wilden nu een kleine Bed and Breakfast beginnen ergens in een badplaats met 2 à 3 kamers.
 
 
Dit zullen we missen!
Foto - Provinciale Zeeuwse Courant

 
 
Dertig oktober deed Janna de hut weer op slot. Eten in Ruinerwold bij 'De Klok' met familie Smit, deze had op ons verzoek Jans Bokking meegenomen. Hilary en ik gingen bij aankomst in Amsterdam onze koffers pakken, Janna ging de was doen.
Zondag op de fiets door oud Amsterdam, iets wat we vaak deden voor ik weer naar zee ging.
Maandagmiddag even langs kantoor van de Gruno om orders op te halen voor de Blue Marleen, callsign PFPJ.
De Blue Marleen voer nog altijd in charter bij Sherman Ltd in de Fiji archipel. Ik kreeg te horen dat deze charter ten einde liep en niet meer werd verlengd. De eigenaar van de Blue Marleen vond het tijd om haar te verkopen. Men verwachtte bij de afdeling 'Sale and Purchase' van Gruno haar in dat deel van de Grote Oceaan wel te kunnen verkopen.
Hilary wilde graag mee, het kantoor had er geen bezwaar tegen. Ze wilde het paradijs, zoals ik de Fiji vaak noemde, wel eens zien. Janna zou ons in januari nareizen, ze wilde ook wel eens meemaken hoe het voelt om alleen met een vijgenblad rond te lopen.
Woensdag drie november checkten we in voor Brisbane met een overstap in Singapore. De Blue Marleen lag al geladen, veel tijd om onze koffers uit te pakken was er niet.
Tijdens de overdracht vertelde Bill me dat er in de ruimen het gebruikelijke stukgoed zat. 'Damwanden aan dek, deze keer vee achter de midscheeps. Landelijk ontwaken Kappie! Er is een Australische veeverzorger mee voor de verzorging van het stamboekvee.'
 
 
Koeien aan dek

 
 
'Het ladingaanbod is weinig veranderd in die zeven jaar dat je bent weg geweest Piet. Zorg dat je de bootsmanskist goed gevuld hebt, Kok Nol met Bram zijn je afnemers. Het zou wel eens haar laatste reis kunnen zijn op Brisbane, vanaf januari volgend jaar gaat een containerschip de uitstapjes van de Marleen doen. Ze gaat in de verkoop, maar dat wist je al, er is veel belangstelling voor haar.'
Bill vertelde verder: 'De haven van Suva wordt steeds moderner, je herkent haar niet meer terug. Je losplaats is voor het havenkantoor. I.v.m. met het vee krijg je voorrang, de havendienst werkt op VHF kanaal 12. Kantoor Sherman een ETA** telegram twaalf uur voor arrival. Het kantoor heeft nu ook een eigen VHF met werkkanaal 13 kort bereik. Maar eerst ga ik met Cora Tol op huwelijksreis, ik zie jullie over veertien dagen. Houd de oude dame op koers.'
Na uitgeklaard te zijn door een douaneambtenaar vroeg ik aan de eerste Stuurman: 'Mister Mate Engine stand-by and for and after.' Even later rinkelde de telegraaf op de brug: Engine Room Ready. Bill gooide de trossen los. Ik voelde en hoorde de oude zes cilinder Werkspoor met zijn 750 pk op gang komen.
'Ik zie dat je van die geluiden geniet,' zei Hilary.
In het voorbijgaan gaf ik haar een tik op haar kont: 'Dit is ook een pracht geluid'.
De huidige bemanning van de Blue Marleen bestond uit bewoners van de Archipel.
 
 

 
Het volgende verhaal speelt in Suva, de hoofdstad van Fiji.

  * RAMC = de Royal Army Medical Corps
** Estimated Time of Arrival
 
Recht zo die gaat!
F.L..Woodleg
 
 
 

donderdag 23 maart 2017

De vijf schepen met de naam "Globe" van redersfamilie Beck uit Groningen, 1861 - 2003 DEEL 2


Deel 2 van 2

In dit verhaal de drie laatste schepen uit de Beck dynastie die gevaren hebben met de naam Globe.
 

Globe nr. 3 - 1948


Globe (3) van 1948, callsign PEJD, type raised quarterdekker.
Eigenaar Johannes Beck (Ome Jannes).
Met een 300 pk Brons motor 5 cilinders, speed 9 knoop, lengte 46 m, breedte 8 m, laadvermogen (DW) 430 ton.
1969 Gesloopt bij Frans Rijsdijk in Hendrik Ido Ambacht (zie/lees blog Spirit-Tarzan-Globe).
Een belevenis uit de tijd dat ik op de Globe 3 voer (1968) als matroos/kok:


Losplaats tussen twee pakhuizen in


Thames barges


Nabij de Tower Bridge moest er stukgoed vanuit Rotterdam gelost worden in een gat tussen twee pakhuizen in. Hier lagen ook enkele Thames barges gemeerd aan mooie nieuwe trossen van 25 meter lengte. De Kapitein had dit ook gezien en gaf de Stuurman opdracht: 'Laat de matrozen die trossen maar in de bak doen. Geef er maar een ouwe tros van ons voor terug'. We deden dit braaf. Enkele dagen later waren we gelost en wachtten op hoogwater om richting zee te kunnen gaan. De Meester en de Kapitein stonden op de brugvleugel te praten, ik stond aan het roer...

'Kijk,' zei de Meester, 'daar vaart een politieboot met een blauw zwaailicht met sirene.'
'Kunnen wij niet harder Meester?' vroeg de Kapitein, 'ze komen vast naar ons toe.'
'Wat had je gedacht?' zei de Meester, 'Om ze voor te blijven met onze 9 mijl?'
'Ja!'
De politie speedboot verlegde haar koers naar ons toe, even later hadden wij haar langszij en vier agenten sprongen aan boord. Twee van hen kwamen richting stuurhuis, de beide andere bleven aan dek staan.
De vraag die gesteld werd: 'Zijn er per ongeluk trossen meegenomen die niet van het schip zijn?'
'Geen idee,' zei die Ouwe, 'maar kijkt u gerust rond.'
Even later werd hem gevraagd om naar het voorschip te komen, in de bak lag iets waar zij naar op zoek waren geweest.
'Graag weer afmeren Kapitein!'
Dit gebeurde nabij Regent Canal Dock in de Lime Creek.

Er werd proces verbaal opgemaakt, die Ouwe mocht niet van boord. Twee dagen later werd hij door agenten met een arrestantenwagen van boord gehaald, ze deden hem zelfs nog handboeien om. Men gaf hem een gratis rit door London om bij het gebouw waar snelrecht in werd behandeld te komen. £ 500,= (pond) boete exclusief de terugreiskosten om weer aan boord te komen. Of Beck deze £ 500,= betaald heeft? Of dat deze van die Ouwe z'n gage zijn ingehouden weet ik niet. Maar zelf denk ik het laatste. Hij ging de reizen erna wel meer smokkelen, ondanks dat zijn vrouw en dochtertje aan boord waren. In Zwijndrecht had hij een huis met een hypotheek.

De bemanning kon nog twee avonden naar de Charlie Brouwn. Ik ging naar de Three Cold Street, het was woensdag, dus met Ma Goldappel mee naar de Bingo. Hilary lag gelegerd nabij Swansea in Wales. Zij had het prima naar haar zin bij de RAMC* hoorde ik wanneer ik haar weer eens gebeld had vanuit een zeemanshuis.
Haar slotzin was steeds: 'Als je in Amsterdam op de Zeevaartschool zit, zal ik dan verlof nemen om met jou de door jou zo geprezen kroket te komen proeven?'
 
De drie hierboven beschreven Globe’s waren van een tijdperk van de Groninger kustvaart, die haar ruimen nog dicht legden met ruimschilden, ook wel beamsen genoemd. Houten luiken met daar overheen de perspenning, in keggen met de daarbij behorende houten keggen. Matrozen achter het roer, bij dichte mist in nauw vaarwater ging het anker er in, deze schepen hadden geen radar. In de machinekamer liepen de machinisten nog wacht zonder oorkleppen op en met een oliekan in de hand om de kleppen van de hoofdmotor te smeren. Iedere twee uur deden zij hun rondje in de MK. Gronings/Nederlands was de voertaal aan boord. Een Aga Cooker in de kombuis. Zaterdag was er de erwtensoep met pannenkoeken, de zaterdag die erop volgde Groninger rijsttafel. Zondags was er de halve kip met patat, evenals de daarbij zo onmisbare appelmoes uit blik. Broodbeleg jonge kaas en cervelaatworst. Nu ik er zo over schrijf is er door mij in die 40 jaar als zeeman zo ongeveer de afstand Rotterdam - London aan cervelaatworst met de evenzo geprezen tongenworst genuttigd.
 
 
Einde van een Thames barge, dit waren ooit eens de sleepwerkpaarden op de Thames (Theems).
 

* RAMC = de Royal Army Medical Corp.



Globe nr. 4 - 1979

 
Globe (4), callsign PEJB, type gladdekker.
Bouwjaar 1979, eigenaren 3 x Beck Globecka, Tribecka, Nobecka een 750 pk Mak motor 6 cylinders, speed 11 knoop, lengte 66 m, breed 11.50 m, laadvermogen (DW) 1625 ton.
Namen:
1993 Rockfleet, vlag Ierland.
2000 CLonlee, Ierse vlag.
2003 Globia geregistreerd in Kingston.
In 2013 lezen we dat zij met de brug tussen Lolland en Falster - Denemarken in aanvaring is geweest op een reis van Aarhus naar Nykøbing.
 

Globe nr. 5 - 1994
 

Globe (5), callsign PDKE, gebouwd als Comtesse in 1994.
Eigenaren 4 x Beck Globecka, Tribecka, Nobecka, Vebecka met een 2000 pk Mak motor, speed 12 knoop, lengte 99 m, breedte 16 m, laadvermogen (DW) 6600 ton.
Toen zij in 2003 van Merweship BV werd kreeg zij de naam Comtesse weer.

 
Als Comtesse
 
 
2004 Noorse vlag, haar naam Aasli.
2011 Nog als Aasli maar dan met Gibraltar als thuishaven, Noorse eigenaren.

 
Als Aasli
Foto Fred Janssen

Epiloog:
70 jaar Beck met de scheepsnaam Globe.
Van 250 ton laadvermogen, 120 pk met 8.5 mijl als snelheid, naar 6600 ton laadvermogen, 2000 pk met 12 knopen op de scheepslog.

Volgende week is er weer een blog waar het stof van de letters afgeveegd moest worden, dus nostalgie met de meiden...
 
Recht zo die gaat!
F.L..Woodleg
 
 
 
 

 

woensdag 22 maart 2017

Voorjaar

 


Dit zag ik vanmorgen vanuit mijn bed toen ik het gordijn even opzij schoof. Voorjaar in Hoting na een dagje sneeuw. Afgelopen zondag waren we de hele dag buiten in de zon (en sneeuwlandschap) in een fleecetrui, dronken we buiten onze koffie, aten er onze lunch en later ook nog aan de thee buiten. Vandaag zou het ook zonnig moeten worden, maar om kwart voor acht zag het daar dus nog niet naar uit!

Tot morgen!

Recht zo die gaat!
F.L..Woodleg
 
 
 




donderdag 16 maart 2017

De vijf schepen met de naam "Globe" van redersfamilie Beck uit Groningen, 1861 - 2003 DEEL 1


Deze keer vijf schepen van de familie Beck die gevaren hebben onder de naam Globe in twee delen.

Zoals gebruikelijk zijn de foto’s van de schepen van Beck afkomstig uit de collectie van Douwe Jorritsma, 1e machinist bd van Beck’s scheepvaartvloot.

Deel 1 van 2, de eerste twee schepen met de naam Globe.

 
Globe - bouwjaar 1933

 
Globe (1) was een van de Groninger ‘little grey devils’*, callsign PEJD, type gladdekker.
Gebouwd in 1933 voor Johannes Beck** (Ome Jannes). Zij had een motorvermogen van 120 pk geleverd door een 4 cilinder Brons, speed 8.5 knoop, lengte 36 m, breedte 6.50 m, laadvermogen (DW) 250 ton.
In 1937 deed Ome Jannes haar weer van de hand, ze kreeg de naam Alk, behield wel haar Nederlandse vlag. Tijdens de Tweede Wereldoorlog 1940 – 1945 voer zij voor het Ministerie van Oorlog vanuit London.
1954 Had zij de naam Sundia op haar achterschip en wapperde de Zweedse vlag.
1957 Voer zij weer rond onder de naam Globe, maar wel onder de Zweedse vlag.
1959 Zien we haar terug als Leila Chris met een Deense vlag.
1960 Birte Halsk onder Deense vlag.
1998 Lezen we in een Deense gazet dat er nabij het Deense eiland Anholt de grind-/zandzuiger Hansia is gezonken op diep water, bemanning gered. Het bleek hier om de oude Globe PEJD te gaan. Men had haar in 1964 omgebouwd tot een vaartuig dat dienst was gaan doen als een grind-/zandzuiger. De Deense eigenaren hadden haar toen gelijk maar verlengd tot 46 m. In haar bestaan heeft men de motor wel twee maal vervangen door een 200 pk Alpha.
Deze dame van Ome Jannes is maar liefst 65 jaar oud geworden maar de Beck's zijn altijd voor degelijkheid gegaan.
 
* The grey devils - Een scheldwoord ontstaan rond 1850.
Werd gebruikt door de Engelse reders die ook hun geld probeerden te verdienen in de ‘hometrade’. Het waren veelal grijs geschilderde kleine volpower motorscheepjes van een kapitein eigenaar uit de provincie Groningen. Deze kapiteins waren wel de grondleggers voor de kleine vaart.
 
** Johannes Beck (Ome Jannes). Een kapitein eigenaar. Met één been zeeman, met het andere was hij binnenschipper. Geen bestemming was hem gek genoeg ook al moest hij twee mijl achter uit varen om op zijn bestemming te komen, bijv. naar Old Harbour bij Hull aan de rivier de Humber (UK).
 

Globe - bouwjaar 1938
 

Globe (2) callsign PEJC, type raised-quarterdekker.
In de vaart gekomen in 1938 voor Johannes Beck (Ome Jannes). Motor een 240 pk 4 cilinder Brons, speed 8.5 knoop, lengte 39 m, breedte 7.50 m, laadvermogen (DW) 390 ton.
1941 In dienst van de Kriegsmarine onder Duitse vlag.
1944 Tengevolge van een geallieerde aanval gezonken nabij Kamperland in het Veerse Gat*, toen een zijtak van de Oosterschelde.
 
* Na de afsluiting door de Deltawerken 1961 kreeg het de naam Veerse Meer.
 
Recht zo die gaat!
F.L..Woodleg
 
 
 

donderdag 2 maart 2017

Boven het Noordzeekanaal, de toegift

Uit de Reeks F.L. Woodleg maar dan anders: verhaal 4 van 4.

De toegift over het een en ander...
Zoals het Woodleg betaamt altijd iets over schepen, ze zijn toch vrouwelijk?
Periode 2006 – 2009.

 
De schepen van de firma Spaansen en die van de Vries & van de Wiel zijn beunschepen. Beunschepen zijn schepen die zijn uitgevoerd met een dubbele wand.
De dubbele wand dient voor drijfvermogen als het schip volledig met zand geladen wordt tot aan zijn merken.
Enkele schepen van Spaansen, evenals die van de Vries & van de Wiel, hebben de mogelijkheid zichzelf vol te zuigen met zand. De schepen die dit niet kunnen worden geladen via een zandzuiger.
Had men zand uit de Waddenzee, dan moesten de schippers het zand tijdens de reis naar de losplaats spoelen met zoet water uit het vaarwater.
 
 
Grinza van de Vries & van de Wiel



Zandexpres van Spaansen
 
 
Zandzuiger binnenwateren
 
 
De Ark is in de haven van Schagen gebouwd, de bouwer Johan Huiberts gebruikte 1200 bomen voor de spanten, dekbalken en planken voor dek en romp. De buitenkant (romp) is van ruw grenen hout gemaakt wat haar die grijze kleur geeft.
Het geheel staat op pontons.
 
 
Johan Huiberts voor zijn Ark van Noach in Schagen
 
 
Johan Huiberts (aannemer/timmerman) uit Broek op Langedijk begon ermee in 2001 nadat hij een (natte) droom had gehad waarin Nederland onder water liep. Hij zag het als een teken van God. Had Noach deze boodschap ook niet in een droom gekregen van onze lieve Heer?
De afmetingen zijn 70 x 9 meter met een hoogte van 13 meter. De ark heeft drie dekken.
Zij gooiden haar trossen los op 27-08-2007, met behulp van twee sleepboten ging ze naar Rotterdam. De sleep deed er drie dagen over om in de Maasstad af te meren. Haar reis ging via Alkmaar, Zaandam, dwars door Amsterdam en bij Gouda de Hollandse IJssel op.
In 2010 deed hij de Ark over aan Aad Peters die er een verhalenschip van maakte.
Huiberts was een grotere Ark aan het bouwen.


 
De ark van Noach in de haven van Oslo na de aanvaring
 

In juni 2016 las ik in een Zweeds Dagblad dat de ‘Ark van Noach’ uit Schagen in de haven van Oslo in aanvaring was geweest met ms Nornen van de Noorse kustwacht. Geen gewonden, de Ark zou voor reparatie naar Hamburg worden gesleept.


 
De haven van Middenmeer


In de haven van Middenmeer konden vrachtschepen komen van rond de 350 ton. Ik zag ook eens een oude bekende de Kapiteinslichter* uit de Amsterdamse haven.
 
 
Voorbeeld van een Kapiteinslichter, hier in de Braaksluis

 
* Een Kapiteinslichter noemt men een klein binnenschip waarin de restjes graan (het aanveegsel uit de ruimen van diverse zeeschepen) gaan. Een extra (zwart) zakcentje voor de havenarbeider.
Kleine graanhandelaren kopen dit zwarte graan graag op.

Next story: 5 x Globe.

Recht zo die gaat!
F.L..Woodleg


 

woensdag 1 maart 2017

Hoting - 1 maart 2017


Vanmorgen vroeg na een etmaal met hevige sneeuwval dat 30 - 40 cm gaf...

 
De trap naar de voordeur alweer vol gesneeuwd.
Was de vroege avond ervoor nog gedaan en het is nog wel aan de luwe kant.
Er was aardig wat wind bij waardoor het minder dik op de daken ligt.
 

Klik maar op de foto voor groter beeld, is veel mooier...
Van dezelfde plek naast het huis genomen, maar dan
richting gastenhuis, werkplaats en het bos.
 

 
Dit juist van de andere kant, rechts gastenhuis en werkplaats, links achterkant huis.
Morgen komt de schoorsteenveger, dus de trap op het dak naar de schoorsteen
 moest ook nog schoongemaakt worden anders maakt hij rechtsomkeerd. Is gelukt.
Morgen nog een dag met sneeuw en daarna wordt het toch nog weer koud met veel zon.
 
Hoe is het weer bij jullie deze week?
 
Recht zo die gaat!
F.L..Woodleg
 
p.s. morgen de beloofde toegift op de wekelijkse reeks.